સામાન્ય રીતે જ્યારે પણ અવકાશ સંશોધનની વાત આવે છે ત્યારે તેમાં અમેરિકા,રશિયા,યુરોપ,ચીન અને ભારત જેવા દેશોના નામ આવે છે. પરંતુ હવે એક મહત્વનું પાસું એ પણ છે કે આ યાદીમાં મધ્ય પૂર્વના દેશોનો પણ સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. ગયા વર્ષે ફેબ્રુઆરીમાં જ સંયુક્ત આરબ અમીરાતનું એક વિશેષ અવકાશયાન મંગળની કક્ષામાં પહોંચ્યું હતું,જે મંગળના ધ્રુવ ઉપરથી તેનો અભ્યાસ કરી રહ્યું છે.

હવે આ દુનિયાના અવકાશ સંશોધનના નકશામાં સાઉદી અરેબિયાનું નામ પણ ઉભરવા જઈ રહ્યું છે. ગયા વર્ષે મે મહિનામાં સાઉદી અરેબિયા અને રશિયાએ અંતરિક્ષ સહયોગ પર એક કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. આમાં, અન્ય મુદ્દાઓ સાથે,રશિયાના સાઉદી અરેબિયાના અવકાશયાત્રીઓને તાલીમ આપવા પર પણ સહમતિ થઈ હતી. હવે તાજેતરમાં જ સાઉદી અરેબિયાએ જાહેરાત કરી છે કે આવતા વર્ષે એટલે કે 2023માં તે એક મહિલાને અવકાશમાં સફર (વુમન એસ્ટ્રોનોટ) માટે અવકાશમાં મોકલશે.

આ જાહેરાતને ઘણી બધી બાબતોમાં મહત્વની માનવામાં આવે છે,જેમાં આરબ દેશોમાં અવકાશ કાર્યક્રમોને લગતી ગંભીરતા અને મહત્વાકાંક્ષી કાર્યક્રમો,સાઉદી અરેબિયામાં મહિલાઓ માટે બદલાતા વાતાવરણ જેવા પાસાઓનો સમાવેશ થાય છે. સાઉદી અરેબિયાએ મંગળવારે જાહેરાત કરી હતી કે તે એક તાલીમ કાર્યક્રમ શરૂ કરશે જેમાં તેનું લક્ષ્ય આગામી વર્ષે જ તેના પોતાના નાગરિકોને અવકાશમાં મોકલવાનું રહેશે. જેમાં એક મહિલા મુસાફરનો પણ સમાવેશ કરવામાં આવશે. સાઉદી અરેબિયા તાજેતરમાં સક્રિયપણે વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીને પ્રોત્સાહન આપી રહ્યું છે. સાઉદી અરેબિયાએ તેની અર્થવ્યવસ્થાને એક વ્યાપક અને બહુપક્ષીય વિઝન 2030 યોજના હેઠળ બદલવાનો નિર્ણય કર્યો છે જે તેની અર્થવ્યવસ્થાની તેલ પરની નિર્ભરતાને ઘટાડવાનો પ્રયાસ કરે છે. આ માટે ઘણા પ્રકારના ટેક્નોલોજીકલ ઈનોવેશનને પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવી રહ્યા છે,જેમાં ગ્રીન એનર્જી પરના ઘણા કાર્યક્રમો પણ સામેલ કરવામાં આવ્યા છે.

આ યોજના સાઉદી અરેબિયાના ક્રાઉન પ્રિન્સ મોહમ્મદ બિન સલમાનની પહેલ પર મહિલાઓને પ્રોત્સાહન આપવા માટે બનાવવામાં આવી છે. તેમણે પોતે પરંપરાગત મુસ્લિમ દેશના વર્કફોર્સમાં વધુ મહિલાઓને સામેલ કરવાના પ્રયાસો શરૂ કર્યા છે. આ પહેલા વર્ષ 2018માં સાઉદી અરેબિયાએ મહિલાઓની કાર ચલાવવા પરનો પ્રતિબંધ હટાવી દીધો હતો. જ્યારે સાઉદી સ્પેસ કમિશન, સાઉદી અરેબિયાની સ્પેસ એજન્સી કહે છે કે સાઉદી અવકાશયાત્રી કાર્યક્રમ, જે રાજ્યના મહત્વાકાંક્ષી વિઝન 2030નો એક સંકલિત ભાગ છે, માનવતાની વધુ સારી સેવા કરવા માટે સાઉદી અવકાશયાત્રીઓને અવકાશમાં મોકલશે. . આ મુસાફરોમાંથી એક સાઉદી મહિલા હશે જેનું મિશન ઇતિહાસમાં પ્રથમ વખત અવકાશમાં રાજ્યનું પ્રતિનિધિત્વ કરવાનું હશે.

સાઉદી અરેબિયાએ ગયા વર્ષે મે મહિનામાં જ રશિયા સાથે સ્પેસ ટ્રેનિંગ પ્રોગ્રામ માટે કરાર કર્યો હતો. આ સહકારી કરાર હેઠળ, બંને દેશો એકબીજા સાથે વહેંચાયેલ અવકાશના ઉપયોગ સાથે સંયુક્ત માનવ મિશન ચલાવવા માટે સંમત થયા હતા. છેલ્લા ઘણા મહિનાઓથી રશિયા ઈન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશનમાંથી ખસી જવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે અને થોડા વર્ષોમાં પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન પણ બનાવી રહ્યું છે.સાઉદી અરેબિયા આનો સહયોગી બની શકે છે. તે જ સમયે નોંધનીય છે કે સાઉદી અરેબિયાના નાગરિક બનવાનું ગૌરવ,જેણે અવકાશમાં પ્રથમ પ્રવાસ કર્યો છે,તે રાજ્યના પ્રિન્સ સુલતાન બિન સલમાન સિવાય અન્ય કોઈ નહીં પણ,જેઓ તેમના ભાઈ છે. ક્રાઉન પ્રિન્સ અને એરફોર્સ પાઇલટ પણ છે.તે 1985માં નાસાના ડિસ્કવરી એક્સપિડિશન દ્વારા સાત ક્રૂ મેમ્બર ટીમનો ભાગ હતો. બાદમાં, તેઓ 2018 સુધી સાઉદી સ્પેસ કમિશનના વડા પણ હતા.