એઆઈ, એમએલ અને ડેટા એનાલિટિક્સનો ઉપયોગ કરીને 'CPGRAMS' પોર્ટલ દ્વારા જાહેર ફરિયાદોના અસરકારક નિવારણ પર ભારતના ફોકસની કોમનવેલ્થ સભ્ય દેશોએ પ્રશંસા કરી કોમનવેલ્થ સચિવાલયે સ્માર્ટ સરકાર માટે CPGRAMSને અત્યાધુનિક ફરિયાદ નિવારણ પ્રણાલી તરીકે માન્યતા આપી હતી અને ડીએઆરપીજીને 22-24 એપ્રિલ, 2024 સુધી માર્લબોરો હાઉસ, લંડન ખાતે ત્રીજી દ્વિવાર્ષિક પેન-કોમનવેલ્થ જાહેર સેવાના વડાઓ/સચિવોની કેબિનેટ મીટિંગમાં એક રજૂઆત કરવા આમંત્રણ આપ્યું હતું. ત્રણ દિવસીય પરિષદની થીમ "સેવા વિતરણમાં સુધારો કરવા માટે સ્માર્ટ સરકારનું સંસ્થાકીયકરણ" છે, જેમાં ગવર્નન્સમાં એઆઈને અપનાવવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે. આ બેઠકમાં કોમનવેલ્થના લગભગ 50 સભ્ય દેશો ભાગ લઈ રહ્યા છે.

સેન્ટ્રલાઈઝ્ડ પબ્લિક ગ્રીવન્સ રિડ્રેસ એન્ડ મોનિટરિંગ સિસ્ટમ (CPGRAMS) પર ભારતીય રજૂઆત 23 એપ્રિલ, 2024ના રોજ વહીવટી સુધારણા અને જાહેર ફરિયાદો (DARPG) વિભાગના સચિવ શ્રી વી. શ્રીનિવાસ દ્વારા કરવામાં આવી હતી અને કોમનવેલ્થ સભ્ય દેશો તરફથી વૈશ્વિક શ્રેષ્ઠ અભ્યાસ તરીકે પ્રશંસા પ્રાપ્ત થઈ હતી. કોમનવેલ્થના સેક્રેટરી જનરલ, સુશ્રી પેટ્રિશિયા સ્કોટલેન્ડ કેસીએ જણાવ્યું હતું કે "CPGRAMS એ એક અત્યાધુનિક ફરિયાદ નિવારણ પ્રણાલી છે અને સ્માર્ટ સરકારનો સર્વોત્તમ અભ્યાસ છે. કોમનવેલ્થના બાકીના 1.2 અબજ નાગરિક ટેકનોલોજી પ્લેટફોર્મ અપનાવવાથી લાભ મેળવી શકે છે એ જ રીતે ભારતના 1.4 અબજ નાગરિકોને ફાયદો થયો છે."

સભ્ય દેશોએ તેમના દેશોમાં અસરકારક ફરિયાદ નિવારણ પ્રણાલીની સુસંગતતા પણ જોઈ. કેન્યાના જાહેર સેવા આયોગના અધ્યક્ષ, રાજદૂત એન્થોની મુચિરી; તાન્ઝાનિયામાં સેવાઓના કાયમી સચિવ, ઝેના સૈયદ અહમદ; ઝામ્બિયાના કેબિનેટ સચિવ, પેટ્રિક કાંગવા; બોત્સ્વાનાના કાયમી સચિવ એમ્મા પેલોએટલેટ્સ; અને અન્ય કેબિનેટ સચિવો, કાયમી સચિવો અને યુગાન્ડા, માલદીવ્સ, ગ્રેનાડાના પ્રતિનિધિઓ, અન્યો વચ્ચે બેઠક થઈ. તેઓએ CPGRAMSને એક મહત્વપૂર્ણ સુધારા અને પરિવર્તનકારી શાસન માટે અસરકારક સાધન તરીકે ભાર આપ્યો. DARPG સચિવ શ્રી વી. શ્રીનિવાસ અને સેક્રેટરી જનરલ કોમનવેલ્થ સચિવાલય સુશ્રી પેટ્રિશિયા સ્કોટલેન્ડ કેસી વચ્ચે જાહેર સેવાના વડાઓ/ મંત્રીમંડળના સચિવોની ત્રીજી કોમનવેલ્થ મીટિંગના પ્રસંગે દ્વિપક્ષીય બેઠક થઈ.

DARPGના સચિવ શ્રી વી. શ્રીનિવાસ અને કોમનવેલ્થ સચિવાલયના મહાસચિવ શ્રીમતી પેટ્રિશિયા સ્કોટલેન્ડ કેસી વચ્ચે એક સૌહાર્દપૂર્ણ અને રચનાત્મક દ્વિપક્ષીય બેઠક 3-દિવસીય પરિષદના પ્રસંગે આયોજિત કરવામાં આવી.

DARPG પ્રેઝન્ટેશનના મુખ્ય હાઇલાઇટ્સમાં સામેલ છે:

1.            નાગરિકો અને સરકાર વચ્ચેના અંતરને દૂર કરવા, નાગરિકોને સશક્તિકરણ કરવા અને પારદર્શિતા અને જવાબદારીને શ્રેષ્ઠ બનાવવા માટે ટેકનોલોજીની ક્ષમતાની સ્વીકૃતિ.

2.            CPGRAMSના 10-પગલાના સુધારાના અમલીકરણને પરિણામે ફરિયાદ નિવારણની ગુણવત્તામાં નોંધપાત્ર સુધારો થયો છે અને ફરિયાદ નિવારણની સમયમર્યાદામાં ઘટાડો થયો છે.

3.            ભારતે દર મહિને 1.5 લાખથી વધુ ફરિયાદોના નિવારણમાં સફળતા મેળવી છે અને CPGRAMS પોર્ટલ પર 1.02 લાખ ફરિયાદ અધિકારીઓને મેપ કર્યા છે.

4.            ઇન્ટેલિજન્ટ ગ્રીવન્સ મોનિટરિંગ ડેશબોર્ડ અને ટ્રી ડેશબોર્ડ કે જે AI/ML પ્રેક્ટિસનો ઉપયોગ કરીને વિકસાવવામાં આવ્યા હતા તે પણ પુરાવા-આધારિત નીતિ નિર્માણ અને ડેટા આધારિત નીતિ હસ્તક્ષેપને સક્ષમ કરતા અલગ-અલગ ડેટા સેટના સંચાલનને સક્ષમ કરવા માટે રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા.

5.            આગામી 2 વર્ષમાં અમલમાં આવનાર અપગ્રેડેડ ટેક્નોલોજી પ્લેટફોર્મ સાથે CPGRAMS ver 8.0 માટે સરકારે રૂ. 128 કરોડની ફાળવણી મંજૂર કરી છે.