રુદ્રાભિષેકએ સૌથી લોકપ્રિય વૈદિક હિન્દુ ધાર્મિક વિધિઓમાંની એક છે જે દેવોના દેવ મહાદેવને પ્રસન્ન કરવા માટે કરવામાં આવતી વિધિ છે અને એ છે રુદ્રાભિષેક એટલે રુદ્રનો અભિષેક. રુદ્ર એટલે ભગવાન શિવનો અભિષેક એટલે કે જ્યારે ભગવાન શંકરને સ્નાન કરાવવામાં આવે ત્યારે તેને રુદ્રાભિષેક કહેવામાં આવે છે. રુદ્રાભિષેક મહાશિવરાત્રી અથવા પવિત્ર શ્રાવણ માસમાં કરવામાં આવે છે. રુદ્રી મૂળભૂત રીતે ભગવાન શિવને અર્પણ કરવામાં આવતી પ્રાર્થના છે.

હિંદુ પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર ભગવાન રામના સમયગાળામાં જ્યારે તેઓ માં સીતાને શોધી રહ્યા હતા ત્યારે તેઓ રામેશ્વરમ આવ્યા હતા. તેણે સમુદ્ર પાર કરતા પહેલા રામેશ્વરમમાં પોતાના હાથે શિવલિંગ બનાવ્યું હતું. તેમણે ભગવાન શિવ પ્રત્યેની તેમની ભક્તિ જણાવવા માટે રુદ્રાભિષેક કર્યો હતો. ભગવાન શિવે ભગવાન રામને આશીર્વાદ આપ્યા અને તેઓ રાવણ પર જીત મેળવી શક્યા હતા. આ પૂજા તમામ અનિષ્ટોને સમાપ્ત કરવા, શત્રુઓ પર વિજય મેળવવા, વૈવાહિક જીવનમાં ઉન્નતિ અને તમામ ઇચ્છાઓ પૂર્ણ કરવા અને સર્વાંગી સફળતા અને શાંતિ માટે સૌથી મોટી પૂજાઓ પૈકીની એક છે.

રુદ્ર મંત્ર : ૐ: નમ: ભગવતે : રુદ્રાય.

પાંચઅક્ષરી મંત્ર : ૐ નમ શિવાય.

આ પૂજાની ૭ વિશેષતાઓ છે

૧.જલ અભિષેક : કૃષ્ણ પક્ષની પંચમી અને દ્વાદશી તિથિ અને કોઈપણ મહિનાની શુક્લ પક્ષની ષષ્ઠી અને ત્રયોદશી તિથિ પર શિવ ભગવાન નંદીની સવારી કરે છે અને આ રીતે સમગ્ર વિશ્વમાં ભ્રમણ કરે છે. જો આ તિથિઓ પર ભગવાન શિવને રૂદ્રાભિષેક મંત્રથી અભિષેક કરવામાં આવે તો તમારી મનોકામના પુરવાર થાય છે એટલે કે તમારી જે પણ ઈચ્છા/ઈચ્છા હોય તે અવશ્ય પૂર્ણ થાય છે. પવિત્ર ગ્રંથો અનુસાર, જો તે કરવામાં આવે તો ભગવાન શિવ સારી દ્રષ્ટિ આપે છે.

૨.દૂધ અભિષેક : જો કોઈ ભક્ત શિવલિંગ પર દૂધ ચઢાવે છે અને તેની પૂજા કરે છે, તો એવું માનવામાં આવે છે કે તેને પુરસ્કાર તરીકે દીર્ધાયુષ્ય મળે છે.

૩.મધનો અભિષેક : શુક્લ પક્ષની એકાદશી અને પંચમી અને દ્વાદશી તિથિના દિવસે ભગવાન શિવ કૈલાસ પર્વત પર નિવાસ કરે છે અને આ દિવસે રુદ્રાભિષેક મંત્રથી શિવની પૂજા કરવાથી ભગવાન શિવની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે અને તમે તમારી આંતરિક આધ્યાત્મિક યાત્રા શરૂ કરી શકો છો. જો કોઈ ભક્ત મધથી શિવલિંગની પૂજા કરે છે તો તે પોતાનું જીવન મુક્ત અને આનંદથી જીવી શકે છે. તે જીવનની તમામ મુશ્કેલીઓ અને સમસ્યાઓથી મુક્ત થાય છે અને ધનમાં વધારો કરે છે.

૪.પંચામૃત અભિષેક : પંચામૃતમાં દૂધ, દહીં, ખાંડ, મધ અને ઘી જેવી 5 અલગ-અલગ વસ્તુઓનો સમાવેશ થાય છે. તેમજ આ 5 વસ્તુઓ મળીને પંચામૃત બનાવે છે. લોકો તેને શિવલિંગ પર ચઢાવે છે અને ભગવાન શિવની પૂજા કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ભક્તને સંપત્તિ અને સફળતાનો આશીર્વાદ મળે છે.

૫.ઘી અને કુશ અભિષેક : જો તમે કોઈ અસાધ્ય રોગથી પીડિત હોવ તો તમારે ઘી અને કુશ દ્વારા રુદ્રાભિષેક મંત્રથી ભગવાન શિવની પૂજા કરવી જોઈએ. આ કોઈપણ પ્રકારની બીમારી અથવા શારીરિક સમસ્યાઓને ભક્ત પર પડતા અટકાવે છે. આ અભિષેક દરમ્યાન જે જળ ચડાવામાં આવે છે એ પીવાથી વ્યક્તિ રોગ મુક્ત થાય છે.

૬.દહીં અભિષેક કરવાથી: કોઈપણ મહિનાની કૃષ્ણ પક્ષની પ્રથમ દિવસ, કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્થી, અષ્ટમી અને અમાવસ્યા અને શુક્લ પક્ષની દ્વિતિયા અને નવમી તિથિએ માતા ગૌરી સાથે નિવાસ કરે છે. આ સમય રુદ્રી કરવાથી ગૃહકલેશ દૂર થાય છે અને નિઃસંતાન દંપતિને સંતાન પ્રાપ્તિમાં પણ મદદ મળે છે. મકાન તથા વાહનની પ્રાપ્તિ પણ થાય છે.

૭.શેરડી રસ અભિષેક : જો તમારે અખંડ લક્ષ્મીની પ્રાપ્તિ કરવી હોય તો શ્રાવણ માસના કોઈ પણ સોમવારે રુદ્રાભિષેક મંત્રનો જાપ કરતી વખતે શેરડીના રસથી શિવનો રુદ્રાભિષેક કરવો જોઈએ. બ્રાહ્મણો તેમજ શિવઉપાસકો માટેનો શિવને પ્રસન્ન કરવા માટેનો ઉત્તમ પાઠ એટલે રુદ્રી. મૂળભૂત રુદ્રીના ૧૧ શ્લોક છે આ અગિયાર શ્લોકને અગિયાર વાર કરવાથી 1 રુદ્રનું ફળ મળે છે. 111 વાર કરવાથી લઘુરુદ્ર નું ફળ મળે છે 1011 વાર કરવાથી એક અતિરુદ્રનું ફળ મળે છે. (બીજલ જગડ-મુંબઈ ઘાટકોપર)